Сургуулийн өмнөх нас, ялангуяа 5-6 насны хүүхдэд хэл ярианы бэрхшээл тохиолдох нь элбэг. Учир нь тэдний өгүүлэх эрхтний тогтолцоо буюу дохионы хоёр дахь системийн үйл ажиллагаа нь сэтгэхүйн хөгжлийнхөө хурдыг гүйцэхгүй байж магадгүй тийм үе шат. Хүүхэд энэ үедээ ээрэх, түгдрэх, эсвэл тухайн асуудлаар ярихаа бүр хойш тавих нь бий. Энэ үед нь эцэг, эхчүүд […]

ТАНЫ ХҮҮ, ОХИН: Сонсох: • Хүүхдийн хэл ярианы хөгжил эхийн хэвлийд байх үеэс эхэлнэ. Хүүхэд төрсөн цагаасаа чичрэлт, доргилт зэргийг мэдэрч эхлэх ба ямар нэг чимээ шуугианд нүдээ анина. • 3 сартай болох үеэс хүүхэд чимээ гарч байгаа зүг рүү толгойгоо эргүүлэн харах гэж тэмүүлнэ. Хүүхэд ээжийнхээ болон ойр дотныхоо хүмүүсийн хоолойг сонсоод төвөггүй танина. […]

Хэл яриа хүүхдийн хөгжлийн түвшинг тодорхойлж байдаг. Хэл ярианы бэрхшээл нь сэтгэц-физиологийн өөрчлөлттэй салшгүй холбоотой. Хүүхдэд үүссэн хэр ярианы бэрхшээл нь түүний цаашдын хөгжилд нь сөргөөр нөлөөлж, хөгжлийг саатуулж, гажуудуулдаг. Хэл ярианы хоцрогдол гэсэн ойлголт нь хүүхдийн хэл ярианы хөгжил нь насандаа тохирохгүй хоцорсон гэсэн үг юм. Хүүхдийг олон цагаар орхих, зурагт хэт үзүүлэх, гар […]

Сайн байна уу?  Манай охин 2 нас 2 сартай. 10 гаруйхан үг хэлдэг (аав, ээж, баабаа, эмээ гэх мэт) Гэхдээ хүний хэлсэн үгийг сайн ойлгоно.  Энэ хэвийн үү? Яагаад сайн юм ярихгүй байгаа юм бол? Сайн байна уу. Танд энэ хариу очих өдрийн мэнд хүргэе. Хүүхдийнхээ хэл ярианы хөгжил хэвийн явагдаж байгаа эсэх, яагаад хангалтгүй яриад байна […]

ТАНЫ ХҮҮ, ОХИН: Ярих: Хүүхэд 2, 3 сартайгаасаа ганганан ярьж эхлэх бөгөөд энэ үеэс өгүүлэх эрхтний хөгжил идэвхжинэ. 4-6 сартайдаа бусдын хэлсэн үг, дуу авиаг дуурайна. 8 сартайгаасаа юмсыг дуу авиагаар нь (нохойг хав хав, муурыг миау-миау, цагийг чаг-чаг г.м) нэрлэнэ. Энгийн дуу шүлэг, насанд хүрэгчдийн хэлсэн үгийг даган дуурайж давтаж хэлнэ. Нэг нас хүрэх […]

Энэ насанд хүүхдийн хэл яриа хөгжиж, хийсвэрлэн сэтгэх, үгийг үндсэн буюу бодит утгаар нь ойлгохоос гадна салаа утга, егөө утга зэргээр ойлгож, үгийг хэл яриандаа хийсвэр утгаар хэрэглэж эхэлнэ. Эх хэлний үгийн баялаг нэмэгдэж, санаа бодлоо бусдад ойлгуулж, зөв илэрхийлэх чадвартай болно. Хэл ярианы чадвар эрчимтэй хөгжиж энэ насанд ойролцоогоор 2500 гаруй үгийн нөөц сантай […]

ХҮҮХДИЙН ОЙЛГОХ БОЛОН ЯРИАНЫ ХӨГЖИЛ Ойролцоогоор 2000 орчим үгийн баялагтай 6-8 үгтэй өгүүлбэр хэрэглэн ярина Сар болон долоо хоногийн өдрүүдийг нэрлэнэ Мөнгөн тэмдэгтийг нэрлэнэ Шат дараалсан заавар зөвлөгөөг ойлгоно Цаг тутамд ярина Цаг хугацааг баримжаалах чадвар сайжирна Дэлхий ертөнцийн талаар танин мэдэх сонирхол ихэснэ Эцэг эхийнхээ дүрэм журмыг найзуудынхаа, аав ээжийнхтэй харьцуулж эхэлнэ Гэрийн хаяг, […]

👼 Хүүхдийн хэл ярианы хөгжил сул байх шалтгаануудын нэг бол уруул орчмын булчин нь сайн хөгжөөгүй байх явдал юм. ✨Хүүхэд ярихыг хүсэж байсан ч уруул орчмын булчин төдийлөн сайн хөгжөөгүй учир ойлгомжтой ярьж чаддаггүй. Энэ булчингийн хөгжлийг удаашруулах 1. Нэгдүгээр хүчин зүйл нь СООСОГ юм. Нэг наснаас хойш соосог хөхүүлэх нь уруул орчмын булчингийн хэвийн хөгжлийг […]

Сонсголын бэрхшээлтэй хүүхдүүдийн дэлхийн санг үүсгэн байгуулагч Пэйж Стрингер. Гэрэл зургийг Д.Жавхлантөгс Монголд жилд 240 хүүхэд сонсголын бэрхшээлтэй төрдөг гэсэн судалгаа бий. Хэрэв тэдгээр хүүхдүүд эрт оношлогдож чадвал сонсголын төхөөрөмж, суулгацын тусламжтайгаар сонсгол хэл ярианы бэрхшээлгүй өсөх, цаашлаад нийгэмд хэвийн байр суурьтай амьдрах бүрэн боломжтой байдаг. Гэвч эрт оношлуулж чадаагүйгээс болж хэл яриа нь хожуу […]

  № Нас Өөрийгөө илэрхийлж юу хийдэг вэ? 1 12 сар Хүүхдийн хувьд хамгийн ач холбогдолтой үгс болох "аав", "ээж" болон хэд хэдэн үгсийг ойлгогдохоор  хэлнэ. 2 15 сар 5, 6 үг хэлнэ. Гар хөлийн дохиогоор юу хэлэх гэж хичээж байгаагаа илэрхийлнэ. Юм асуухдаа асуултынхаа төгсгөлд дуугаа өргөнө. Энэ үед нэг ч үг хэлэхгүй байвал […]