Нялх хүүхэд ой хүрэхдээ төрсөн жингээсээ 3 дахин илүү жинтэй, төрсөн уртын хагастай тэнцэх хэмжээгээр өссөн байдаг нь хүний амьдралын хугацааны туршид дахин тохиолдоггүй хурдацтай өсөлт юм. Энэ өсөлтийг хангахын тулд хүний амьдралын ямар ч үед шаардагддаггүй тийм өндөр хэмжээний уураг шаардлагатай болдог. Гэтэл хоол боловсруулах чадвар хамгийн дорой ийм өвөрмөц үед зөвхөн эхийн сүүний уураг альбумин ходоодонд дээд […]

ТАРАГ Тараг нь хүүхдэд амархан шингэж, боловсордог хоолонд орно. Сүүний уураг нь хүчиллэг орчинд задарч маш жижиг лавсан /цийдэм/ болсноор амархан шингэдэг. Мөн хүчиллэг орчин нь кальци, төмөр, Д аминдэмийг амархан шингэхэд нөлөөлдөг. Тараг, исгэлэн сүүний сүүн хүчил нь ялзруулагч болон өвчин үүсгэгч нянг устгадаг. Тараг, исгэлэн сүүн бүтээгдэхүүний биологийн чанарыг нь нэмэгдүүлэхийн тулд бифидум […]

Зөгийн бал гэдэг байгалийн гаралтай, эрүүл хүнс мэт санагдах боловч нярай хүүхдэд, нэг нас хүрээгүй байхад нь өгөхийг хориглодог. Учир нь зөгийн баланд ботулизм хэмээх өвчин үүсгэгч нян байх магадлал өндөр байдаг бөгөөд энэ нян нь хүүхдийн аминд хүрэх хүртэл аюултай. Харин нэг наснаас дээш хүүхэд болон насанд хүрэгчдийн ходоодонд тухайн нянг өсөхөөс нь сэргийлж […]

Төрөл бүрийн аминдэм, эрдэс бодис, антиоксидантаар баялаг тул бодисын солилцооны хэвийн үйл ажиллагааг хангана. Хоол боловсруулах эрхтний хэвийн үйл ажиллагааг хангаж, өтгөн хаталтаас сэргийлнэ. Цусны эргэлтийг сайжруулах, цусны холестрин болон өөх тосыг багасгах, цусны өтгөрөлтийг сааруулах, цусны даралт тогтворжуулах замаар зүрх судасны өвчнөөс сэргийлж, зүрхний өвчнөөр нас барах эрсдлийг бууруулна. Эсийн инсулин мэдрэг чадварыг нэмэгдүүлэх, […]

СААСАН СҮҮГ ХАДГАЛАХ 1. Сүүг саагаад саасан өдөр, цаг, хөргөгчинд тавьсан цагийг бичиж хадгална. 2. Хөргөгчний хөлдөөх хэсэгт хөлдөөсөн сүүг сар, жилээр хадгалж болно. 3. Хөлдөөгөөгүй сүүг хөргөгчинд 24-28 цаг хадгална. 4. Хөргөгчинд сүүг тавихдаа ариутгах хэрэггүй. 5. Хөргөгчинд сүүгээ хадгалахдаа 1 удаа хүүхдэд өгөх хэмжээгээр хадгалбал дараа хүүхдэд өгөхөд амар байдаг. 6. Хөргөгчинд хадгалж […]

Эхчүүд дауны хам шинжтэй хүүхдээ хөхөөр хооллох бүрэн боломжтой. Ихэнх нь хэвийн чадах ч заримдаа илүү цаг хугацаа, тэвчээр зарцуулах шаардагдана. Ховор тохиолдолд дауны хам шинжтэй хүүхдүүд хөхөөр хооллох чадваргүй байдаг. Жишээлбэл хоол боловсруулах замын хөгжлийн гажигтай бол судсаар нь тэжээл өгнө. Хүнд хэлбэрийн зүрхний гажигтай зарим хүүхэд амархан ядарч, амьсгааддаг учир бас хооллох боломжгүй […]

Хүүхдийн биед илчлэгийн чухал эх булаг болдог зүйл бол тос. 1 гр тос 9,3 ккал илчлэг ялгаруулдаг нь уураг, нүүрс усныхаас 2 дахин их юм. Тос уурагтай адил эд эсийг бий болгох, нөхөх материал болдог. Тос нь бодисын солилцоонд оролцохоос гадна зүрх судасны, төв мэдрэлийн, хоол боловсруулах зэрэг үйл ажиллагаанд оролцож халдварын эсрэг дархлаа тогтоход нөлөөлдөг. Тосонд хүүхдий өсөлтөд чухал ач холбогдолтой А, […]

Ургамлаас үр жимс байдлаар хурааж авдаг, жимстэй харьцуулахад чихэрлэг амт багатай, төрөл бүрийн хоол, зуушинд түгээмэл хэрэглэдэг зарим “жимс”-ийг жимст хүнсний ногооны ангилалд багтаадаг. Үүнд улаан лооль, хаш, чинжүү, өргөст хэмх, хулууны төрлийн ногоо хамаарна. Энэ төрлийн ногоо нь ус ихтэй, тод өнгөтэй, дотроо үртэй байдаг. Үрийг нь хоолонд хэрэглэж болно. Тэдгээрийн өнгийг бүрдүүлдэг төрөл […]

Хоол хүнсэн дэх нүүрс ус, уураг, өөх тос зэрэг шим тэжээлийн бодисууд нь бие махбодод орж задраад илч дулаан үүсгэдэг. Үүнийг хоол хүнсний илчлэг чанар гэдэг. Эдгээр шимт бодис тус бүрийн ялгаруулдаг илчлэгийн хэмжээ харилцан адилгүй. Тухайлбал, бие махбодод орсон 1 грамм нүүрс ус задраад 4 ккал илчлэг, 1 грамм уураг 4 ккал ялгаруулдаг бол […]

Харвардын их сургуулийн Нийгмийн эрүүл мэндийн хүрээлэнгээс хүн амын эрүүл мэндийг хамгаалах, өвчнөөс урьдчилан сэргийлэхэд зориулан зохистой хооллох тавгийн зарчмыг боловсруулан гаргажээ. Энэ зөвлөмжийн дагуу хооллосноор хүн бие махбодын бодисын солилцоонд зайлшгүй хэрэгтэй шим тэжээлийн бодисуудыг хоолоороо тэнцвэртэй хэмжээгээр авч, эрүүл мэндээ хамгаалан, урт наслах боломжтой юм. Тавгийн зарчимд зөвлөснөөр хоногт хэрэглэх нийт хоол, хүнсний […]